Θρησκευτική πορεία της Σύμης
Οι μαρτυρίες της Καινής Διαθήκης μας αποκαλύπτουν, ότι αρχικά στην περιοχή κήρυξε το Ευαγγέλιο ο Απόστολος Παύλος με τους συνεργάτες του. Μάλιστα τοπική παράδοση θέλει τον Μέγα αυτόν Απόστολο, λόγω θαλασσοταραχής, να αποβιβάζεται για λίγες ώρες στη μικρονησίδα της Σύμης Τεύτλουσα (Σεσκλί), μετόχιο εδώ και αιώνες της Μονής του Πανορμίτη, όπου υπάρχει και παλαίφατο Ναΰδριο προς τιμή του καθώς και υπολείμματα παλαιοχριστιανικής Βασιλικής.
Στην συνέχεια οι διάδοχοι και συνεχιστές του έργου των Αποστόλων, με κέντρα εξορμήσεως τις Μικρασιατικές πόλεις της Φρυγίας, αγωνίστηκαν και πέτυχαν την διάδοση της πίστεως σ’ όλο το νησιωτικό σύμπλεγμα των νοτίων Σποράδων, όπως λέγονταν παλαιότερα τα Δωδεκάνησα. Δεκάδες Μονές, όπως ο πασίγνωστος Πανορμίτης, ο Ρουκουνιώτης, ο Κοκκιμίδης, ο Μεγάλος και ο Μικρός Σωτήρης και πολλοί Ενοριακοί περίλαμπροι Ναοί, οικοδομούνται η και ανακαινίζονται εκείνα τα χρόνια, οι περισσότεροι των οποίων ακολουθούν τον ρυθμό της
σταυροθολιακής Βασιλικής. Οι Ναοί αυτού του ρυθμού, κτίζονται στα Δωδεκάνησα μεταξύ των ετών 1750 έως 1925 και προσλαμβάνουν στοιχεία γοτθικής αρχιτεκτονικής με επί μέρους μορφολογικά στοιχεία της σύγχρονης τότε, οθωμανικής διακοσμητικής τάσεως. Τα περισσότερα στοιχεία τους προέρχονται από τις διασωθείσες ιπποτικές εκκλησίες της Ρόδου και η πρόσληψή
τους αποτελεί μια αναβίωση μεσαιωνικών τύπων και μορφών, που διαμορφώθηκαν κατά τη διάρκεια της ιπποτοκρατίας (1310-1522), προερχόμενα από την μίξη γοτθικής αρχιτεκτονικής και βυζαντινής παράδοσης.
Δυστυχώς η πολυεπίπεδη αυτή ακμή, στα δύσκολα χρόνια της Ιταλοκρατίας 1912-1943 σταμάτησε, και στο εξής το νησί γνώρισε μέρες δυστυχίας και εγκατάλειψης. Οι νέοι κατακτητές επιχείρησαν τον αφελληνισμό των κατοίκων και την αποκοπή τους από το Οικουμενικό Πατριαρχείο και την Ορθόδοξη πίστη, εφαρμόζοντας διωγμούς, εξορίες και καταπιέσεις, που δεν λύγισαν την αντίσταση του λαού.
Στα δύσκολα εκείνα χρόνια η αντίσταση δεν κάμφθηκε. Στη Μονή του Πανορμίτη, συνέρχεται το έτος 1919 το Β Πανδωδεκανησιακό Συνέδριο, που εξέδωσε ψήφισμα για την ένωση των Δωδεκανήσων με την Μητέρα Ελλάδα, ενώ το 1944 η Μονή μεταβλήθηκε σε κέντρο αντικατασκοπείας υπέρ των συμμάχων, με επικεφαλής τον Ηγούμενο Χρύσανθο Μαρουλάκη. Οι Ιταλοί όταν εντόπισαν τη δράση του τον εκτέλεσαν μαζί με τους συνεργάτες του, στρατιώτη
Φλώρο Ζουγανέλη και Μιχαήλ Λάμπρου, υπάλληλο του Μοναστηριού, τον Φεβρουάριο του 1944.
Οι εκτεταμένοι βομβαρδισμοί και οι ανατινάξεις προκάλεσαν στη διάρκεια του Β
παγκοσμίου πολέμου μεγάλες καταστροφές στα θαυμάσια νεοκλασικά αρχοντικά της Σύμης, αρκετά από τα οποία ερειπώθηκαν. Ανεπανόρθωτη καταστροφή έγινε στις 24 Σεπτεμβρίου 1944, όταν γερμανικές δυνάμεις ανατίναξαν την Μεγάλη Παναγιά του Κάστρου και νωρίτερα βομβάρδισαν τον Άγιο Ιωάννη, την Μητρόπολη του νησιού.
Εκκλησιαστικά η Σύμη, όπως και τα άλλα νησιά υπάγονταν σταθερά από τους Βυζαντινούς χρόνους στο κλίμα του Οικουμενικού Πατριαρχείου και συμπεριλαμβάνονταν στην Μητρόπολη Ρόδου.
Στις μέρες μας, όμως, με Πατριαρχική και Συνοδική Απόφαση του Πατριάρχου Βαρθολομαίου την 28ηΑπριλιου του 2004, ιδρύεται η Ιερά Μητρόπολις Σύμης, Τήλου, Χάλκης και Καστελλορίζου, με Μητροπολιτική έδρα την Σύμη και πρώτο Μητροπολίτη τον κυρό Χρυσόστομο Δημητριάδη, ο οποίος αρχιεράτευσε μέχρι την 9η Ιανουαρίου 2018, ημέρα της εκδημίας του. Η περιεκτική αυτή αναφορά αποδεικνύει περίτρανα, ότι τα εδώ προβαλλόμενα εκκλησιαστικά μας μνημεία, πού η Αιγαιοπελαγίτικη αύρα θωπεύει στοργικά, δεν είναι απλοί μουσειακοί χώροι, που ξεκουράζουν μόνο στον δροσερό τους ίσκιο τις περιπλανήσεις μας. Είναι ζωντανοί τόποι προσευχής και λατρείας, σημεία Θείας και ανθρώπινης συνάντησης, που προσφέρουν ασφαλές καταφύγιο στις άγριες μπόρες της φύσης και της ζωής, ενσαρκώνοντας ανά τους αιώνες ανόθευτο το ορθόδοξο βίωμα και την πατροπαράδοτη ευσέβεια του θεοφιλούς λαού μας.
Ιερά Μητρόπολη Σύμης-Τήλου-Χάλκης-Καστελόριζου
Η Ιερά Μητρόπολη Σύμης ιδρύθηκε την 20η Απριλίου 2004 με απόφαση της Αγίας και Ιεράς Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου, ικανοποιώντας πάγιο αίτημα των κατοίκων για εκκλησιαστική αναβάθμιση. Στην Μητρόπολη ανήκουν πέραν της Σύμης, που αποτελεί την έδρα της, η Τήλος, η Χάλκη και το Καστελόριζο
Τα ακριτικά αυτά νησιά, υπάγονταν στην Ιερά Μητρόπολη Ρόδου, εκ της οποίας και απεκόπησαν τότε, προκειμένου να ιδρυθεί η νέα Μητρόπολη.
Ιερός Ναός Παναγίας του Κάστρου ή Μεγάλη Παναγιά
Στο ψηλότερο σημείο του Χωριού βρίσκεται το κάστρο της Σύμης.
Το σημείο ήταν οχυρωμένο από την αρχαιότητα και υπήρχε εκεί αρχαία ακρόπολη.
Ιερός Ναός Ευαγγελισμός της Θεοτόκου
Τα Φαναρακια
Στη Σύμη παλιότερα, σ’ όλες τις εθνικές γιορτές, την παραμονή όλα τα παιδιά, οι μαθητές των σχολείων μικροί και μεγάλοι, έπαιρναν κοντάρια και πάνω κάρφωναν τενεκεδάκια και έβαζαν μέσα στουπιά με πετρέλαιο, τα άναβαν το βράδυ και γυρνούσαν όλη τη Σύμη, Κάστρο, Ποντικόκαστρο, Καλή Στράτα, Πιτίνι, Γιαλό, και τερμάτιζαν την 24η Μαρτίου στον Ευαγγελισμό τραγουδώντας και σ’ όλη τη Σύμη αντηχούσαν τα εθνικά εμβατήρια. «Των εχθρών τα φουσσά τα περάσαν», «όλη δόξα, όλη χάρη, Άγια μέρα ξημερώνει», και άλλα πολλά.
Τα έλεγαν φαναράκια. Επίσης πολύ πρωί κάθε φορά την παραμονή των εθνικών γιορτών στο Κάστρο, τα παραδοσιακά μας μουσικά όργανα με διάφορα πατριωτικά τραγούδια έδιναν το άγγελμα της ημέρας.
Σήμερα κάθε χρόνο την παραμονή του Ευαγγελισμού, όλα τα παιδάκια συνεχίζουν το έθιμο, μόνο που δεν γυρίζουν, τα τοποθετούν στην άκρη του δρόμου από τον Ευαγγελισμό μέχρι το Πέταλο, και γενικά όπου υπάρχει ελεύθερο σημείο.
Ιερά Μονή Μιχαήλ Ρουκουνιώτη
Μετά τον Πανορμίτη είναι σήμερα το σημαντικότερο μοναστήρι της Σύμης αλλά υπήρξε το σημαντικότερο του νησιού στο παρελθόν. Να σημειώσουμε ότι στην Σύμη υπάρχουν συνολικά 9 εκκλησίες αφιερωμένες στον Αρχάγγελο Μιχαήλ, όσα δηλαδή και τα τάγματα των Αρχαγγέλων.
Το μοναστήρι χτίστηκε πιθανώς τον 14-15 αιώνα. Στο χώρο υπάρχουν δύο ναοί με ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον, στον παλιό οι τοιχογραφίες είναι από τον 15ο αιώνα ενώ του νέου από το 1738 του ζωγράφου Γρηγορίου του Συμαίου, που ζωγράφισε και την Παναγία της Λίνδου. Η εικόνα του Αρχαγγέλου έχει επαργυρωθεί το 1734 από τον Ιωάννη τον Πελοποννήσιο όπως και αυτή του Πανορμίτη. Στην αυλή με τα κελλιά, μπορούν οι επισκέπτες να ξεκουραστούν κάτω από το τεράστιο κυπαρίσσι, σε αυτό το χώρο γίνεται και το πανηγύρι στις 8 Νοέμβρη κάθε χρόνο.
Ιερά Μονή Πανορμίτη
Αποτελεί το σημαντικότερο θρησκευτικό μνημείο του νησιού. Από το Γιαλό, με καΐκι, αλλά και οδικώς μπορεί να φτάσει κανείς στον Πανορμίτη. Η μονή του Ταξιάρχη Μιχαήλ του Πανορμίτη βρίσκεται στη νοτιοδυτική πλευρά του νησιού, ανάμεσα σε κυπαρίσσια και πεύκα. Γραπτή αναφορά για την ύπαρξη του μοναστηριού υπάρχει από τον 15ο αιώνα, ενώ μαζί με την Πάτμο θεωρούνται τα δύο μεγαλύτερα προσκυνήματα της Δωδεκανήσου. Το μοναστήρι διαθέτει ξενώνα όπου μπορούν να φιλοξενηθούν έως και 500 άτομα. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει και η βοτσαλωτή αυλή με ωραία γεωμετρικά σχέδια. Το καμπαναριό της είναι παρόμοιο με αυτό της μονής Ζαγκόρσκ, κοντά στη Μόσχα. Αξίζει επίσης να επισκεφθείτε το λαογραφικό και εκκλησιαστικό μουσείο. Στο σκευοφυλάκιο του μοναστηριού φυλάγονται τάματα- που βάζουν σε μπουκάλια οι ναυτικοί- και λέγεται ότι τα «ξεβράζει» η θάλασσα. Σύμφωνα με τους ντόπιους, αν κάποιο τάμα δεν εκπληρωθεί, ο Άγιος πηγαίνει και το παίρνει μόνος του και για το λόγο αυτό τον αποκαλούν «Κλέφτη».
Ιερός Ναός Αγίας Τριάδας
To πεδίο θα ενημερωθεί σύντομα
Μοναστήρι Προφήτη Ηλία
To πεδίο θα ενημερωθεί σύντομα